اهمیت حجم معاملات

تایید شکست ها توسط حجم معاملات به چه معناست؟

حجم معاملات یک ابزار بسیار محبوب برای معامله در سهام، آپشنز، آتی، فارکس و دیگر بازارهاست. اما معلوم نیست چرا خیلی افراد از آن استفاده نمیکنند. حجم معاملات میتواند به خوبی شکست ها (شکست خط روند، محدوده رنج و …) را تایید کند.

در این مطلب قصد داریم تا در مورد استفاده از حجم معاملات در تعیین شکست های معتبر (Validate Breakouts) صحبت کنیم.

مطمئنا با مفهوم شکست آشنا هستید. اما به صورت ساده می توان گفت که شکست به معنای بالاتر رفتن یا پایین تر آمدن از قیمتی است که قبلا سدی را در برابر این کار ایجاد کرده بود. حالا این سطح می تواند یک حمایت یا مقاومت افقی و یا یک خط روند صعودی یا نزولی باشد. هنگامی که این سطح شکسته شود، شاید بتوان یک موقعیت معاملاتی را شکار کرد.

اما آیا همه شکست ها معتبر هستند؟ مسلما پاسخ این سوال منفی است. چون در این صورت مفاهیمی مثل تله های صعودی و نزولی ( Bull and Bear Traps ) معنایی نداشتند. بنابراین باید شکست معتبر را از شکست غیر معتبر تشخیص دهیم.

هر معامله گری روشی برای این کار دارد. ممکن است از اندیکاتورهای خاصی استفاده کند و یا تکنیک های نموداری را به کار ببرد. ولی استفاده از حجم معاملات می تواند گزینه بسیار جذابی باشد.

در تصویر زیر مشاهده می کنید که سطوح حمایتی و مقاومتی داریم. گاهی اوقات قیمت آنها را می شکند اما مجددا برخلاف جهت شکست حرکت می کند و تریدرهایی که با این شکست ها وارد معامله شده اند را وارد زیان می کند. چرا؟ چون این فقط یک روی شکست هاست ولی شکست معتبری رخ نداده است. در واقع این یک False Breakout یا شکست غلط است (یا همان Bull Trap و Bear Trap). در واقع تشخیص شکست های درست از غلط مشکل ترین بخش استراتژی معامله بر اساس شکست هاست.

اصل اساسی در این مبحث این است که حجم بالای معاملات در زمان شکست شدن یک سطح، نشان دهنده این است که گروهی که قدرت را در دست دارد (حالا چه خریدار و چه فروشنده) با تمام توان وارد شده است و به تعبیری در جنگ نهایی برای عبور از سطح مورد نظر، پیروز بوده است.

بنابراین حجم های بزرگ و قدرتمند معاملات باید از حجم های کوچک اهمیت حجم معاملات و کم اهمیت تشخیص داده شده و در مواقع حساس بازار به کار گرفته شوند. بنابراین هنگامی که قصد معامله بر اساس یک بریک آوت را دارید، حجم معاملات را در آن زمان بررسی کنید و ببینید که آیا نسبت به حجم معاملات در همین محدوده زمانی اهمیت حجم معاملات بیشتر بوده است یا خیر. در صورتی که اینگونه نباشد، باید در مورد صحت شکست مورد نظرتان تردید کنید.

در تصویر بالا که مربوط به نمودار ۲ ساعته سکه آتی اسفند ماه ۹۴ می باشد، شکست صحیح کانال را مشاهده میکنید. هم در هنگام شکست کانال و هم بعد از آن شاهد افزایش حجم معاملات بوده ایم.

بنابراین اگر شما یک معامله گر Breakout Base هستید و اساس استراتژی معاملاتی تان بر اساس شکست هاست، می توانید از حجم معاملات نیز در کنار سایر روش ها و اندیکاتورها استفاده کنید.

اندیکاتور حجم معاملات در تحلیل تکنیکال و کاربردهای آن

اندیکاتور حجم معاملات (Volume) به خودی خود شبیه به دیگر اندیکاتورها نیست. در این اندیکاتور، محاسبات خاصی وجود ندارد و همچنین کاربران نمی‌توانند با استفاده از این اندیکاتور به سیگنال‌های خرید یا فروش قطعی دست یابند. تنها چیزی که اندیکاتور حجم معاملات اندازه‌گیری می‌کند این است که در یک بازۀ مشخص چه مقدار از یک دارایی یا ارز دیجیتال خرید و فروش شده است. این موضوع ممکن است در ابتدا ساده به نظر برسد، اما یکی از مهم‌ترین نکاتی است که یک تریدر باید به آن توجه داشته باشد.

سؤالی که وجود دارد این است که اگر هیچ سیگنال ورود یا خروجی از اندیکاتور حجم ایجاد نمی‌شود، چرا باید از آن استفاده کرد؟

باید بدانید که حجم مبادلات در هر ارز دیجیتال یا دارایی، اطلاعات مهمی را در مورد رفتار قیمتی آن ارز نشان می‌دهد که در صورتی که تفسیر درستی از آن اطلاعات صورت بگیرد، می‌تواند کمک زیادی به پیش‌بینی حرکات قیمتی در آینده داشته باشد.

در این مقاله به بررسی نکات مهم و آموزش چگونگی استفاده از اندیکاتور حجم معاملات در تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت.

تایید روند با اندیکاتور حجم معاملات

تریدرها به بازارها و ارزهای پرنوسان علاقه دارند؛ چراکه نوسانات زیاد به افزایش حرکات قیمتی می‌انجامد و این موضوع باعث می‌شود که فرصت‌های معاملاتی زیادی فراهم شود و در نتیجه حجم معاملات افزایش می‌یابد. این نتیجه از طریق بررسی تغییرات اندیکاتور حجم نیز قابل مشاهده است. از نظر تریدرها، بازارهای کم‌نوسان، کسل‌کننده و کم‌درآمد محسوب می‌شوند. در بازارهای پرنوسان، با توجه به اینکه روند خنثی به ندرت پیش می‌آید، فرصت‌های زیادی برای باز کردن پوزیشن بر اساس روند موجود وجود دارد.

یکی از دلایلی که باعث شده است افراد و تریدرهای بسیاری به سمت بازار کریپتوکارنسی‌ها جذب شوند و به افزایش قیمت آنها در مدت‌زمان کم بینجامد، وجود نوسانات بالا در این حوزه است.

توجه داشته باشید که این نوسانات مانند شمشیر دولَبه عمل می‌کنند؛ یعنی همان‌طور که می‌توانند سودهای بسیاری را رقم بزنند، احتمال ضررهای زیاد نیز وجود دارد.

همچنین به دلیل نوسانات زیاد ممکن است حد ضرر شما به سرعت فعال شود و باعث از دست رفتن سودهای احتمالی شما گردد.

توجه به محدوده‌های حجمی

اندیکاتور حجم معاملات معمولاً در یک محدودۀ خاصی قرار می‌گیرد. در صورتی که نمودار قیمت به سطوح قیمتی با تاریخچۀ حجم معاملاتی بالا برخورد داشته باشد، تغییرات حجمی محسوسی در معاملات آن محدوده دیده خواهد شد. به این مناطق، محدوده‌های حجمی می‌گویند. این محدوده‌ها با سطوح حمایت و مقاومت همبستگی دارند و می‌توانند به عنوان یک آهنربا برای نمودار قیمت عمل کنند و از افزایش یا کاهش بیشتر قیمت در این مناطق جلوگیری نمایند.

اتفاقاتی که به دنبال افزایش حجم معاملات رخ می‌دهند

به دنبال افزایش حجم در معاملات و اندیکاتور حجم، نوسانات بازار افزایش می‌یابد و نمودار قیمت در یک روند مشخصی قرار می‌گیرد. در این شرایط امکان معاملات با اهرم برای تریدرها فراهم می‌شود و فعالیت تریدرها و تعداد پوزیشن‌هایی که در آن بازه باز می‌کنند افزایش می‌یابد، به همین ترتیب امکان کسب سود افزایش می‌یابد.

در ادامه به معرفی دو اندیکاتور حجم محور که با استفاده از حجم معاملات و تغییرات آن سیگنال‌های ورود یا خروج صادر می‌کنند، خواهیم پرداخت. این اندیکاتورها عبارت‌اند از اندیکاتور جریان شاخص مالی (اهمیت حجم معاملات MFI) و On Balance Volume یا OBV.

اندیکاتور جریان شاخص مالی (Money Flow Index)

اندیکاتور جریان شاخص مالی که برخی آن را اندیکاتور RSI وزنی نیز می‌دانند، از ترکیب و ادغام آنالیز و بررسی قیمت و اندیکاتور حجم معاملات به دست آمده است. این اندیکاتور دارای مناطق اشباع خرید و اشباع فروش است و عملکردی مشابه با اندیکاتور RSI دارد. تنها تفاوت آن با اندیکاتور RSI این است که با استفاده از حجم ورود، خروج و گردش مالی در یک دارایی یا ارز دیجیتال، اسیلاتوری تشکیل داده است که در محدودۀ میان 0 تا 100 نوسان می‌دهد. تفاوت دیگر آنکه، با توجه به این مطلب که اندیکاتور MFI در محاسبۀ داده‌های خود حجم را اضافه می‌کند، نوسانات بیشتری دارد و سیگنال‌های ورود و خروج بیشتری ارائه می‌دهد.

اندیکاتور On Balance Volume

اندیکاتور OBV اولین بار به دست جوزف گرانویل در کتابی به نام «کلید جدید گرانویل برای سودآوری در بازار سرمایه» معرفی شد. اندیکاتور OBV یک اندیکاتور تعادلی مومنتوم و حجم است که به اندازه‌گیری حجم‌های مثبت و منفی می‌پردازد. OBV نیز یک اندیکاتور حجمی به شمار می‌رود. در این اندیکاتور، قیمت‌های پایانی اهمیت دارند. در پایان هر بازه، اگر قیمت بالاتر بسته شود، حجم معاملات، عددی مثبت است و به حجم معاملات بازۀ قبل اضافه می‌شود و اگر پایین‌تر بسته شود، حجم معاملات، عددی منفی است و از حجم معاملات روز قبل کاسته می‌شود. (قدرمطلق مقدار حجم معاملات با هم جمع می‌شود)

جدا از سیگنال‌هایی که این اندیکاتور در جهت ورود یا خروج از یک معامله ارائه می‌دهد، می‌توان از آن برای پیش‌ بینی حرکات قیمتی آینده و تأیید روند نیز استفاده کرد.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی اندیکاتور حجم معاملات و برخی از اندیکاتورهای دیگری که بر اساس حجم نوشته شده‌اند پرداختیم. همچنین چگونگی تأثیرگذاری افزایش یا کاهش حجم بر روند حرکتی قیمت و اتفاقاتی که به دنبال ایجاد تغییر در حجم رخ می‌دهند را بررسی کردیم.

همان‌طور که در ابتدای این مقاله گفته شد، حجم معاملات یکی از پرکابردترین پارامترها در بررسی یک نمودار است و تمامی تریدرها با هر سبک و استراتژی معاملاتی، به بررسی و استفاده از اطلاعات موجود در اندیکاتور حجم توجه دارند.

میانگین حجم ماه در بورس چیست؟

در مقالات قبل در رابطه با تابلوی معاملاتی صحبت کردیم. یکی از موارد حائز اهمیت برای خرید یک سهم به‌خصوص از دید تکنیکال بررسی حجم معاملات است. با استفاده از تابلوی معاملاتی هر سهم می‌توان از حجم معاملات روزانه و میانگین حجم ماه مطلع شد. با بررسی این موارد می‌توان از نقدشوندگی سهم و نقاط ورود و خروج مناسب آگاه شد. در ادامه بیشتر در رابطه با این موارد صحبت خواهیم کرد پس همراه تالاربورس باشید.

حجم معاملات سهام چه می‌گوید؟

به تابلو معاملاتی سهم زیر دقت کنید، اعداد با ما صحبت می‌کنند، اگر زبان آن‌ها را بلد باشیم.

حجم معاملات، نشان‌دهنده تعداد سهمی است که امروز (تا این لحظه) معامله شده. تعداد معاملات هم به ما می‌گوید چند معامله تا الان انجام شده است. دقت کنید که نگفتیم چند نفر معامله کرده‌اند زیرا ممکن است در یک روز ، یک فرد دو بار سفارش خرید بگذارد. بنابراین می‌گوییم چند معامله انجام شده است

حجم معاملات - میانگین حجم ماه

در تابلو بالا که ساعتی قبل از اتمام زمان بازار گرفته شده، می‌بینیم که طی 748معامله، یک میلیون نهصد و پنج هزار سهم بین سهامداران با ارزشی معادل 6،806،300،000 تومان جابجا شده است.

افزایش حجم معاملات در روند صعودی نشانه خوبی برای آینده سهم است اما در روندهای نزولی افزایش حجم معاملات معمولا نشان‌دهنده خروج پول از سهم است. حجم معاملات به تنهایی اطلاعات خاصی در اختیار ما قرار نمی‌دهد، اما زمانی که با میانگین حجم ماه مقایسه شود، می‌تواند نقاط ورود و خروج به یک سهم را به ما نشان دهد. اما چگونه؟ در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

میانگین حجم ماه معاملات سهام چیست؟

میانگین حجم ماهِ یک سهم به ما می‌گوید که طی یک ماه گذشته (21 روز معاملاتی قبل از امروز)، روزانه به‌طور متوسط چقدر از این سهم معامله شده است.

فرمول محاسبه میانگین حجم ماه

دلایل اهمیت میانگین حجم ماه

میانگین حجم ماه برای سرمایه‌گذاران از چند جهت قابل اهمیت است:

نقدشوندگی سهام در بورس

میانگین حجم ماه به‌نوعی ما را از وضعیت نقدشوندگی سهم مطلع می‌کند. در تابلو بالا میانگین حجم ماه برابر با عدد 5,021,000 واحد است. حالا ممکن است در یک روز 6 میلیون سهم معامله شود و در روز دیگر 4 میلیون.

هرچه این مقدار بیشتر باشد نشان می‌دهد که قابلیت نقدشوندگی سهم بیشتر است. قابلیت نقدشوندگی به ما می‌گوید که اگر حجم بالایی از سهم را خریدیم، ممکن است هنگام فروش آن دچار مشکل شویم؟

این موضوع اهمیت بسیار زیادی برای سرمایه‌گذاران، به‌خصوص سبدگردان‌ها دارد. سهم‌هایی که نقدشوندگی پایینی دارند، معمولا جذابیت کمی برای سرمایه‌گذاران دارند‌.

تعیین نقاط ورود و خروج سهم

چه زمانی وارد یک سهم می‌شوید؟ بسیاری از افراد تنها به اندیکاتورهای موجود در تحلیل تکنیکال متکی هستند و زمانی که یک اندیکاتور سیگنال خرید می‌دهد به سرعت وارد سهم می‌شوند. این کار نه کاملا اشتباه است و نه صد در صد صحیح. در بعضی مواقع می‌بینیم که سیگنال یک اندیکاتور کمی بعد از صدور ، نقض (Fail) می‌شود. بررسی حجم معاملات در این شرایط می‌تواند ما را از خرید مطمئن کند. زمانی که صدور سیگنال خرید با افزایش حجم معاملات همراه باشد، می‌توان امید بیشتری به تغییر روند داشت. این موضوع زمانی که اندیکاتورها سیگنال خروج می‌دهند هم صادق است. اگر سیگنال خروج همراه با افزایش حجم معاملات باشد می‌توان با خیال راحت‌تری از سهم خارج شد.

در اصطلاح فنی می‌گویند «حجم، تحلیل را تایید می‌کند.»

در رابطه با حجم مشکوک معاملات در مقالات پیشین صحبت کردیم و گفتیم که روش‌های متفاوتی برای آگاهی از آن وجود دارد. در واقع حجم مشکوک به ما می‌گوید در این روز، چندین برابر سایر روزها (میانگین حجم ماه) در سهم معامله شده. بررسی کن ببین چه‌خبر است؟

ممکن است حجم زیادی از سهم تنها توسط چند مشتری حقیقی خریداری شده باشد، وقتی چند نفر حجم زیادی سهم خریداری می‌کنند، معمولا نشانه خوبی برای خرید سهم است. اما تنها بررسی حجم معاملات نمی‌تواند به ما بگوید که فلان سهم را بخر یا بفروش. تحلیل تکنیکال و بررسی تابلو سهم نیز می‌توانند در تعیین نقاط ورود و خروج مطمئن به ما کمک زیادی کنند.

کمک به آنالیز سطوح حمایتی و مقاومتی (پیش‌بینی روند آینده سهام)

از مباحث ابتدایی تحلیل تکنیکال سطوح حمایت و مقاومت هستند. سطوح حمایت معمولا از ریزش قیمتی سهم جلوگیری می‌کنند و سطوح مقاومت هم از بالا رفتن بیش از حد قیمت جلوگیری می‌کنند. معمولا حجم معاملات در این نواحی افزایش پیدا می‌کند.

اما این سطوح همیشه موفق نیستند. برای مثال اگر حجم معاملات در سطح حمایتی کم باشد، ممکن است این سطح از دست برود اهمیت حجم معاملات و سهم ریزش قیمتی بیشتری پیدا کند.

حجم معاملات و سطوح مقاومت و حمایت

به تصویر بالا دقت کنید، به خط قرمز، که قیمت می‌تواند کمی بالاتر یا پایین‌تر از آن نوسان کند، سطح حمایتی می‌گوییم. به سطح قرمز هم ناحیه مقاومتی گفته می‌شود.

نمودار میله‌ای که زیر کندل‌های قیمتی کشیده شده، حجم معاملات در آن روز را نشان می‌دهد. اگر به شماره 1 دقت کنید، می‌بینید که سهم در ناحیه حمایتی(خط آبی)، بسیار بیشتر از میانگین حجم ماه معامله شده است و با یک کندل صعودی تغییر فاز داده و وارد روند صعودی شده.

در ادامه بعد از عبور کندل‌ها از ناحیه مقاومتی (از دست رفتن ناحیه مقاومتی-خط قرمز)، سهم با یک حجم نسبتا بیشتر از میانگین حجم ماه، بالای خط مقاومت تثبیت شده و مسیرش را ادامه داده است. بعد از شکست این مقاومت قیمت سهم به روند اهمیت حجم معاملات صعودی خود ادامه داده.

البته توجه داشته باشید که حجم معاملات به تنهایی نمی‌تواند فاکتور خوبی برای خرید یا فروش نیست و باید به سایر موارد نیز توجه کرد.

آموزش دیدن حجم معاملات در ره‌آورد

آوردن حجم معاملات در ره‌آورد کار بسیار ساده‌ای است.

1. نماد مورد نظر را در ره‌آورد باز کنید.
2. نمودار پیشرفته را باز کنید.
3. گزینه indicators+ را انتخاب کنید.
4. volume را انتخاب کنید.

تا اینجا با اهمیت مقایسه حجم معاملات روزانه با میانگین حجم ماه آشنا شدیم. اگر سوالی برایتان پیش آمد می‌توانید آن را با ما درمیان بگذارید.